foto: Prof. Tomasz Twardowski i dr Jakub Baranek
Dr Jakub Baranek z Zakładu Mikrobiologii, Wydziału Biologii, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu został laureatem prestiżowej nagrody naukowej AgroBioTop, przyznawanej przez Komitet Biotechnologii Polskiej Akademii Nauk. Honoruje ona młodych uczonych, których uznane dokonania z zakresu biotechnologii przyczyniły się do rozwoju nauk rolniczych i wnoszą̨ wybitny wkład w rozwój rolnictwa. W bieżącym roku odbyła się szósta edycja konkursu.
Kapituła nagrody AgroBioTop uhonorowała dr. Baranka za prace nad biologicznymi środkami owadobójczymi – bioinsektycydami. Naukowiec wykorzystuje właściwości nowych białek Cry i Vip, pozyskanych z bakterii Bacillus thuringiensis. Białka te wykazały bardzo wysoką aktywność biologiczną wobec owadów, powodujących ogromne straty w uprawach w Europie i na świecie. W toku prac badawczych laureat wyselekcjonował cztery najbardziej aktywne białka, które posłużyły do opracowania biologicznych preparatów, skutecznych wobec szkodników jabłoni (owocówka jabłkóweczka), zbóż i warzyw (światłówka naziemnica) oraz borów sosnowych (barczatka sosnówka).
– To biotechnologiczne osiągnięcie ma duży potencjał wdrożeniowy i jest zgodne z założeniami rolnictwa zrównoważonego – mówi prof. dr hab. Tomasz Twardowski, przewodniczący kapituły konkursu AgroBioTop – Osiągnięciem autora jest także stworzenie bazy danych dostępnych informacji o toksynach Cry i Vip, co może ułatwić dobór odpowiednich komponentów do zwalczania różnych gatunków szkodników.
Wspomniana baza służy do systematyzowania i analizy danych dotyczących aktywności środków biologicznych wobec różnych grup szkodników. Narzędzie powstało w odpowiedzi na rozproszenie danych w literaturze i trudności w analizowaniu takich informacji. Baza gromadzi zarówno wyniki uzyskane przez laureata, jak i dane wypracowane w światowych ośrodkach badawczych. Baza, z której korzystają zarówno środowiska akademickie, jak i podmioty gospodarcze wdrażające rozwiązania w zakresie biologicznej ochrony roślin, jest dostępna pod adresem http://www.combio.pl/toxitaxi/.
– To wielka satysfakcja, że moje wysiłki badawcze zostały docenione przez Komitet Biotechnologii PAN i firmę Bayer. Idea konkursu AgroBioTop jest mi bardzo bliska, bo choć podstawowym zadaniem nauki jest wyjaśnianie zjawisk zachodzących w przyrodzie, to w dużej mierze nowe odkrycia powinny mieć charakter aplikacyjny i służyć społeczeństwu – mówi dr Jakub Baranek – Bardzo się cieszę, że zwycięstwo w konkursie pozwoli propagować tematykę badawczą, którą się zajmuję – tj. biologiczną ochronę roślin, ponieważ to domena niezwykle istotna w rozwoju rolnictwa zrównoważonego i produkcji zdrowej żywności dla rosnącej populacji ludzi na świecie.
Nagroda AgroBioTop, obok prestiżu, ma wymiar finansowy: 5 000 euro. Jej fundatorem jest firma Bayer.
– Gratuluję dr. Jakubowi Barankowi zwycięstwa w konkursie AgroBioTop. Potencjał środków biologicznych, rozwijanych przez laureata, ma ogromne znaczenie dla rolnictwa zrównoważonego – mówi Antoine Bernet, szef działu Crop Science w Bayer dla Polski, Krajów Bałtyckich, Czech i Słowacji – Potencjał ten jest powszechnie doceniany - również przez firmę Bayer, która przyspiesza rozwój produktów biologicznych dla rolnictwa. W październiku sfinalizowaliśmy transakcję z Ginkgo Bioworks w celu opracowywania rozwiązań biologicznych w obszarach takich, jak ochrona upraw nowej generacji czy sekwestracja węgla.
Podziękować dr. Jakubowi Barankowi, jak również innym naukowcom, za wkład do poprawy życia można w ramach akcji #ThankYouScience. W listopadzie firma Bayer, wzorem ostatnich lat, zaprasza do dzielenia się wdzięcznością dla nauki. Wystarczy w swoim kanale społecznościowym (lub kanałach Bayer) napisać krótkie uzasadnienie z przykładem dowodzącym w jaki sposób nauka zmienia nasze codzienne życie. Dodając hasztag #ThankYouScience przyłączymy się do fali podziękowań naukowcom za ich pasję i odwagę myślenia.