W odpowiedzi przedstawiciel ministerstwa stwierdził, że jedną z najważniejszych zmian wynikających z nowelizacji unijnych rozporządzeń bazowych jest zniesienie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych w ramach normy GAEC 8 – w zamian państwo członkowskie ma jednak obowiązek ustanowienia odpowiedniego ekoschematu, czyli dobrowolnych i płatnych interwencji dla rolników.
W związku z powyższym MRiRW niezwłocznie po przedstawieniu przez KE projektu zmiany rozporządzeń bazowych rozpoczęło prace nad utworzeniem nowego ekoschematu, aby możliwe było już w 2024 r. usunięcie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych z normy GAEC 8. W dniu 5 kwietnia 2024 r. Komitet Monitorujący Plan Strategiczny WPR 2023-2027 pozytywnie zaopiniował projekt uchwały wprowadzającej w Polsce od 2024 r. ekoschemat Grunty wyłączone z produkcji.
Ekoschemat jest dobrowolny dla rolnika. Rolnicy realizujący ten ekoschemat będą otrzymywali płatność za wyłączenie gruntów ornych z produkcji – do powierzchni nie większej niż 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie. W projekcie uchwały określona została także szacowana stawka płatności, która wynosi ok. 126,52 EUR/ha, tj. ok. 563 zł/ha. Wdrożenie nowego ekoschematu umożliwi rolnikom dobrowolne wyłączenie z produkcji części gruntów ornych, za co będą otrzymywali płatności. Na gruntach wyłączonych z produkcji będzie obowiązywał zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin.
Mając na uwadze powyższe oraz trwającą kampanię składania wniosków, wprowadzono także rozwiązania legislacyjne umożliwiające złożenie wniosku o przyznanie płatności w ramach nowego ekoschematu lub dokonanie zmian we wcześniej złożonych wnioskach w terminie do dnia 31 sierpnia 2024 r, o ile zmiany te wynikają z wnioskowania o nowy ekoschemat. Należy zaznaczyć, że rolnicy, którzy będą chcieli otrzymać płatność w ramach nowego ekoschematu, będą musieli najpierw złożyć standardowy wniosek o płatność w podstawowym terminie – na obecnie obowiązujących zasadach (w 2024 r. termin ten został wydłużony do dnia 1 lipca 2024 r. (2)). Od dnia wejścia w życie zmienionych przepisów krajowych, możliwe będzie zawnioskowanie o nowy ekoschemat. Natomiast od 2025 r. rolnik będzie mógł zawnioskować o płatność w podstawowym terminie, poprzez zaznaczenie właściwego „okienka” we wniosku.
- W najbliższym czasie do konsultacji publicznych zostanie również przekazany projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty płatności w ramach schematów na rzecz klimatu i środowiska w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 - poinformował Adam Nowak, wiceminister rolnictwa. - Podsumowując, należy zaznaczyć, że w 2024 r. i w kolejnych latach (do 2027 r.) rolników nie będzie obowiązywał wymóg ugorowania 4% gruntów ornych w ramach normy GAEC 8. Rolnicy będą jednak mieli możliwość skorzystania z dobrowolnego ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji.
źródło: KRIR