W systemie integrowanej produkcji dąży się do minimalizacji negatywnego wpływu zabiegów agrotechnicznych na środowisko naturalne przy jednoczesnym zapewnieniu obfitych plonów wysokiej jakości owoców. Ten sposób produkcji przynosi wiele korzyści również sadownikom.
Kwestie prawne
Integrowana produkcja owoców wiąże się z koniecznością przestrzegania szeregu przepisów prawnych – zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, obowiązują przepisy regulujące uprawę i produkcję owoców, które mają na celu ochronę środowiska naturalnego oraz dbałość o konsumentów. Dotyczą one m.in. stosowania środków ochrony roślin oraz nawożenia, z uwzględnieniem ich wpływu na bioróżnorodność.
W ramach integrowanej produkcji owoców, sadownicy są zobligowani do przestrzegania ścisłych wytycznych dotyczących wykonywania zabiegów agrotechnicznych. Istnieją limity dotyczące ilości i rodzaju substancji chemicznych, które mogą być używane w danym sezonie. Sadownicy produkujący owoce metodami integrowanymi, zwłaszcza ci, którzy chcą uzyskać certyfikat Integrowanej Produkcji Roślin (IP), podlegają ścisłym kontrolom, potwierdzającym zgodność produkcji z wytycznymi zawartymi w specjalnie opracowanych pod tym kątem metodykach (dostępne są one m.in. na stronie internetowej Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi czy ośrodków doradztwa rolniczego). Z wielu względów warto posiadać taki certyfikat.
Wsparcie finansowe
Aby ułatwić przejście z konwencjonalnej na integrowaną metodę produkcji owoców oraz wspierać utrzymywanie wysokiego standardu jakości uprawy wprowadza się dla rolników różne programy wsparcia finansowego. Ich celem jest redukcja kosztów produkcji oraz promowanie zrównoważonego rozwoju rolnictwa.
W 2023 r. w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na lata 2023–2027 weszło w życie dofinansowanie w postaci ekoschematów. Jedno z nich dotyczy wsparcia Integrowanej Produkcji Roślin. Jak podaje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), ekoschematy to „forma płatności bezpośrednich, w ramach których za realizację praktyk korzystnych dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt, rolnik może otrzymać dodatkowe dofinansowanie”.
W ramach tego programu producenci owoców mogą otrzymać dopłatę w wysokości około 300 euro na hektar. Aby otrzymać te środki należy wziąć udział w dwudniowym szkoleniu (koszt około 500 złotych) oraz przejść proces certyfikacji (koszty certyfikacji są zwracane). Wnioski o to dofinansowanie należy składać do ARiMR.
Opłacalność produkcji
W kontekście opłacalności produkcji owoców metodami integrowanymi, poza płatnościami bezpośrednimi, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Ze względu na potrzebę stosowania bardziej zaawansowanych metod uprawy, w tym umiejętnego stosowania środków ochrony roślin, koszty początkowe takiej produkcji mogą być nieco wyższe niż w przypadku upraw konwencjonalnych. Niemniej – długoterminowo, integrowana produkcja owoców może być bardziej opłacalna.
Wysoka jakość owoców pochodzących z upraw prowadzonych metodami integrowanymi w połączeniu z rosnącą świadomością konsumentów na temat ich wartości, a także kwestie związane z ochroną środowiska, przekładają się na wzrost popytu na tego typu produkty. Sadownicy uprawiający owoce metodami integrowanymi mogą również czerpać korzyści wynikające z takiej certyfikacji w postaci szerszego dostępu do bardziej wymagających rynków, gdzie popyt na tego typu produkty jest większy.
Trendy rynkowe
Na całym świecie obserwuje się obecnie wzrost zapotrzebowania na produkty spożywcze zawierające mniej pozostałości chemicznych środków ochrony roślin. Konsumentom zależy ponadto na żywności, która produkowana jest w sposób przyjazny dla środowiska. Strategia integrowanej produkcji owoców odpowiada na te potrzeby i coraz częściej spotyka się z aprobatą klientów.
Wraz z rozwojem rynków globalnych, eksport tak produkowanych owoców staje się również atrakcyjną opcją dla sadowników. Kupcy zagraniczni coraz częściej poszukują dostawców jabłek, gruszek czy owoców jagodowych o wysokiej jakości, spełniających nie tylko określone standardy bezpieczeństwa, ale także wypełniające wysokie wymagania dotyczące wpływu produkcji na środowisko. To z kolei otwiera nowe możliwości dla producentów owoców.
