Poniżej prezentujemy pełną treść oświadczenia.
Firmy zrzeszone w Izbie Zbożowo-Paszowej od początku rosyjskiej inwazji deklarowały pomoc w eksporcie zboża i budowie infrastruktury, alarmując jednocześnie, że konieczne są pilne działania ze strony rządu: infrastrukturalne, administracyjne, dyplomatyczne.
- Już w maju 2022 r., podczas branżowego wydarzenia Polish Grain Day, które otwierał ówczesny minister rolnictwa i rozwoju wsi Henryk Kowalczyk eksperci i przedstawiciele firm zrzeszonych w Izbie alarmowali, że po stronie ukraińskiej w wagonach i silosach czekają ogromne ilości zboża gotowego do wywozu. Na odprawę czekało aż 16,7 tys. wagonów. Co piąty wagon to był wagon ze zbożem. Czekały też wagony z olejem roślinnym (ok. 450) i ze śrutami (ok. 700). Gdyby je ustawić jeden po drugim to oznaczałoby kolejkę aż na 240 km - poinformowano w oświadczeniu.
Izba informuje, że brak działań ze strony rządu doprowadził do destabilizacji sytuacji na krajowym rynku rolnym, a zobowiązania podjęte przez rząd dotyczące eksportu towarów rolno-spożywczych z Ukrainy okazały się nierealne. W najbliższym sezonie przewidywane jest ok. 10 mln ton nadwyżki krajowej. Jeśli do tego dojdzie import z Ukrainy to razem będzie kilkanaście milionów ton zboża do wyeksportowania.
- Tymczasem przepustowość portów pozostaje ograniczone i kształtuje się na poziomie 700/750 tys. ton miesięcznie. Izba wielokrotnie mówiła o konieczności zmiany polityki rządu na rzecz pilnych działań infrastrukturalnych i administracyjnych - adresowała postulaty dotyczące konieczności zwiększenia przepustowość krajowej infrastruktury, tak aby zboże z Ukrainy nie zostawało w kraju, lecz trafiało na rynki trzecie - tam, gdzie ono jest dziś bardzo potrzebne. Równolegle do działań o charakterze infrastrukturalnym proponowane były także działania administracyjne m.in. w zakresie wymagań, w tym świadectw fitosanitarnych, poszczególnych państw trzecich, a także w zakresie dyplomacji gospodarczej i udrożnienia kolejnych kierunków eksportowych. Od lutego 2022 r., oprócz deklaracji, w tej materii nie wydarzyło się nic - czytamy w oświadczeniu Izby Zbożowo-Paszowej.
7 kwietnia 2023 r. Izba Zbożowo-Paszowa wspólnie ze związkami i organizacjami rolniczymi, a także organizacjami branżowymi sektora rolno-spożywczego zwróciła się z apelem do nowego ministra rolnictwa i rozwoju wsi Pana Roberta Telusa o podjęcie pilnej inicjatywy organizacji spotkania ze wszystkimi uczestnikami Okrągłego Stołu Rolnego i w celu potwierdzenia zobowiązań rządu oraz wyznaczenia harmonogramu ich realizacji, w szczególności dotyczących:
- Rozwoju infrastruktury transportowej, magazynowej, przeładunkowej.
- Zwiększenia przepustowości portów.
- Priorytetyzacji transportu i przeładunku zboża względem innych towarów.
- Otwarcia nowych rynków zbytu poprzez:
- promocję polskiego zboża i produktów zbożowych;
- realne wsparcie dyplomacji ekonomicznej;
- efektywną współpracę służb dyplomatycznych, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i agencji rządowych z sektorem handlowym;
- sprawne uzgodnienia fitosanitarne – ujednolicenie sposób działania poszczególnych placówek fitosanitarnych w Polsce.
